Blockchain ve kripto para birimleri bağlamında, bir node, Bitcoin istemcisini çalıştıran her bir bilgisayarı ifade eder. Yani Bitcoin ağı, dünyanın dört bir yanına yayılmış binlerce bilgisayardan yani nodelardan oluşur ve Bitcoin'i eşler arası, dağıtılmış bir ekonomik sistem yapan da budur.
Her blok zinciri nodeu, ağdaki bir iletişim noktasıdır. Farklı node türleri vardır ve her tür, farklı bir işlev kümesini gerçekleştirmekten sorumludur. Bitcoin'i örnek olarak alınırsa, ağ nodeları dört ana gruba ayrılabilir, bunlar: Tam node’lar, dinleme node’ları (süper node’lar), madenci node’ları ve hafif veya SPV istemcileri olarak bilinmektedir.
Tam nodelar, Bitcoin Blockchain’ini destekler ve güvence altına alırlar ve bir Blockchain ağı için vazgeçilmez parçalardır. Bitcoin protokolünün kurallarına göre işlemlerin ve blokların doğrulanmasından tam nodelar (veya tam olarak doğrulanan nodelar) sorumludur. Ağ dağıtılmış bir şekilde çalıştığı için, kurallar Bitcoin'in fikir birliği algoritması tarafından yürütülmektedir.
Dinleme nodeları veya süper nodelar, halka açık ve erişilebilir hale getirilen tam nodelardır. Bu nedenle, kendileriyle bağlantı kuran diğer herhangi bir node ile iletişim kurabilirler. Gizli olmayan herhangi bir tam doğrulayıcı node, bir dinleme nodeu olarak düşünülebilmektedir. Bu tür bir node, diğer nodelara blok zinciri verisi sağlamaktan sorumludur, ancak aynı zamanda bir iletişim köprüsü olarak da işlev görebilmektedirler.
Madencilik nodeları, ASIC makineleri ile birlikte (çoğu durumda) özel madencilik yazılımı çalıştıran nodelardır. Madenciler Bitcoin'in blok ödülünü almayı umut ettikleri için ASIC gibi cihazlara çok fazla para ve kaynak harcamaktadırlar. Yalnız çalışan madenciler ise nodeları tam olarak onaylarken, havuz madencileri genellikle tüm blok zinciri verilerini indirmeden hesaplama yapmaktadırlar. Bu nedenle, yalnızca havuzun yöneticisinin tam bir node çalıştırması yeterli olmaktadır.
Hafif olan istemciler veya SPV istemcileri ise, Bitcoin Blockchain’ini kullanan, ancak doğrulama nodeları olarak işlev görmeyen istemcilerdir. Sadece bir iletişim uç noktası olarak hareket ederek süper nodelardan bilgi toplarlar. Bu nedenle, hafif istemciler veya SPV istemcileri blok zincirinin bir kopyasını tutmaz ve ağın güvenliğine katkıda bulunmamaktadırlar.

Herhangi bir Blockchainde node operatörü olmanın çeşitli sistem gereksinimleri bulunmaktadır. Doğru node kurulumuna sahip olduğundan emin olmak, sahip olunan nodeun tamamen işlevsel olması ve hizmet vermeyi amaçlanan ağla senkronize olması açısından çok önemlidir. Daha önce de belirtildiği gibi, donanım ve yazılım gereksinimlerinin yanı sıra kurulum kılavuzlarını kontrol etmek için her bir Blockchain’in ilgili web sitelerinde bilgi edinilebilmektedir. Bitcoin ağında full nodeları çalıştırmanın bazı yolları aşağıdaki gibi açıklanacaktır.

RaspiBlitz, Bitcoin ağında bir Lightning Node barındırılmasına izin veren seçeneklerden biridir ve yeterli depolama alanına sahip bir bilgisayar ile bir microSD kart ve ekipman için koruyucu donanım gerektirmektedir. Bütün ekipmana sahip olunduğunda ise cihaz RaspiBlitz yazılımına bağlanabilmektedir. Ekipmanı ve yazılımı kurulduğu anda, nodeu çalışmaya başlayabilir ve tüm Blockchain ile senkronize edilmektedir. Son olarak ise ödemeleri yönlendirebilmek için seçilen bir Lightning cüzdanının indirilmesi gerekmektedir.

Raspberry Pi, Bitcoin full nodeunun çalışmasını destekleyebilen küçük bir bilgisayar olarak bilinmektedir. RaspiBlitz gibi desteklenen yazılımlara kolayca bağlanabilmektedir. Ek olarak, Bitcoin Blokchain’ini depolamak için harici bir sürücü takılması gerekmektedir.

Blockchain nodeları ile ilgili bilgi aktarımından önce, Blockchain’lerin nasıl çalıştığını anlamak önemlidir. Blockchain, kendisini bir ağ içindeki birden fazla cihaza kopyalamak için tasarlanmış, merkezi olmayan bir dijital işlem defteri işlevi gören bir dağıtılmış defter teknolojisi (Distributed Ledger Technology, DLT) sınıfı olarak tanımlanmaktadır. Bu, her ağ işleminin kronolojik ve eksiksiz bir kaydının bir dizi cihaza dağıtılacağı anlamına gelmektedir. Bu cihazlara node denir ve bir Blockchain’i adil, güvenli ve değişmez tutmaktan sorumludurlar.

Blockchain node, dağıtılmış defterin bir kopyasını tutmak ve çeşitli temel ağ işlevlerini yerine getiren iletişim noktaları olarak hizmet etmek üzere belirlenmiş bir ağın paydaşlarına veya cihazlarına atıfta bulunmaktadır. Bir Blockchain nodeunun ana amacı, blok adı verilen birbirini takip eden her ağ işlemi grubunun geçerliliğini doğrulamaktır. Her node’un, aygıtına eklenmiş ve ağdaki diğerlerinden ayırt edilmesini sağlayan benzersiz bir tanımlayıcısı bulunmaktadır.
Bitcoin (BTC) veya Monero (XMR) gibi iş kanıtı (Proof of Work, PoW) Blockchain’ler, aşağıdakilerle ilişkili miner’ları bulundurmaktadır:
• Görevi matematiksel bir bulmacayı çözüp, devam eden işlemleri bir bloğa yerleştirmek ve bilgileri blok zinciri düğümlerine yayınlamaktır,
• Nodelar, geçerli bir imzası varsa ve meşru görünüyorsa bloğu kabul etmekte veya değilse reddetmektedir,
• Bir blok kabul edildikten sonra nodelar, bloğu Blockchain içerikli bir dizi bloklara eklemektedir,
• Son adım, nodeların dağıtılmış defterin güncellenmiş sürümünü diğer tüm nodelara yayınlamalarıdır, bu da herkes için zincirin aynı kopyasını çok kısa sürede almasına olanak tanıyan bir kartopu etkisi yaratmaktadır.
Ancak, tüm Blockchain işlemlerini cihazlarında tutmak için yalnızca "full nodelar" gerekmektedir. Bu tür düğümler, blokları ve işlemleri doğrulamaktan sorumludur. Lightweight veya light nodelar ise işlemleri doğrulamak için yalnızca blok başlıklarını indirmeleri gerektiğinden minimum depolama gereksinimlerine sahiptir. Full node’un bu sürümlerinden hiçbiri kesin bir blok ödülü ile gelmemektedir.
Bir Blockchain nodeunu sınıflandırmanın başka bir yolu da kullanılabilirliği olmaktadır. Örnek olarak, ağ boyunca sürekli olarak güncellemeler gönderecek ve her zaman çevrimiçi olacak şekilde belirlenmiş bir node, “çevrimiçi node” olarak kabul edilmektedir. Buna karşılık, çevrimdışı nodeların, diğer tüm nodelar ile senkronize olmalarını sağlamak için ağa her yeniden bağlandıklarında sadece defterin güncellenmiş bir kopyasını indirmeleri gerekmektedir.

Bir Bitcoin nodeunu çalıştırmak, BTC kullanıcılarının dijital cüzdanlarındaki herhangi bir etkinlik için işlem göndermesine ve bildirim almasına olanak tanıyan yedek bilgi işlem ve bant genişliği kaynaklarını kullanmak anlamına gelmektedir. Bir Bitcoin nodeunu çalıştırmak, Bitcoin mining yapmakla aynı şey olarak kabul edilmemektedir. Full Bitcoin nodeunu çalıştırmak için herhangi bir blok ödülü mevcut değildir.
Bitcoin full nodeunu çalıştırmak için Bitcoin Core'un resmi web sitesine girilmesi ve uygulama yazılımının indirilmesi gerekmektedir. Geliştirici grubunun web sitesine göre, full node çalıştıran biri olabilmek için belirli gereksinimlerin karşılanması gerekmektedir.
Bitcoin nodeunu çalıştırmanın potansiyel riskler ve ek maliyetler getirdiği de unutulmamalıdır. Bazı ülkelerde, node çalıştırmak da dahil olmak üzere herhangi bir Bitcoin faaliyeti yasaklanmıştır. Bitcoin nodeları, ağdan yararlanmayı amaçlayan hackerlara karşı da hassasiyet göstermektedir.

Ethereum'da bir kullanıcı üç farklı tür node çalıştırabilmektedir, bunlar: Light,full ve archive olarak bilinmektedir. Bu kavramların farklılıkları ise tüm ağ ile ne kadar hızlı senkronize edebileceklerinde yatmaktadır.
Bir kişi kendi Ethereum nodeunu çalıştırmak istiyorsa bunun birçok yolu vardır. Ağ üzerinde çalışabilen bazı popüler donanımlar ise DAppNode ve Avado olarak bilinmektedir. Ethereum nodeları, Bitcoin nodeları ile hemen hemen aynı gereksinimlere sahiptir, yalnızca Ethereum nodeu daha az bilgi işlem gücü gerektirmektedir.
Ethereum nodeunu çalıştırmadan önce bant genişliği sınırlamalarının kontrol edilmesi önerilmektedir. Ethereum'un web sitesinde bir node çalıştırırken kullanılabilecek istemcilerin listesi mevcut bulunmaktadır.
Ethereum nodeları, blockchain ağını emniyetli, güvenilir ve şeffaf tutmak için gerekli olmaktadır. Aslında, herkes Etherscan'ın node izleyicisi aracılığıyla nod’ları ve ağdaki performanslarını görebilmektedir. Blok ödüllerini almak için bir Ethereum staking node’unun çalıştırılması gerekmektedir.

Monero nodeları, "daemon" adı verilen bir program tarafından çalıştırılmaktadır. Ancak, full bir node çalıştırmak, Bitcoin'e kıyasla daha yüksek depolama ve bant genişliği gereksinimlerine sahiptir. Bir Monero nodeunu çalıştırmanın, blok ödülleri için Monero mininginden farklı olduğu unutulmamalıdır.
Monero'nun en son sürümünden itibaren, (Monero web sitesinin 2018 kılavuzuna göre) önerilen depolama alanı miktarı 30 GB civarındadır. Ek olarak ise full Blockchain’i gecikme olmadan senkronize edebilmek için kullanıcıların hızlı bir internet bağlantısına sahip olmaları gerekmektedir.
Nodelar Windows, Linux ve Mac üzerinde çalıştırılabilmektedir. Monero node kurmaya ilişkin full kılavuza web sitesinde erişilebilmektedir.

Bitcoin Cash nodelarının rolü, diğer nodeların çalışma stiline benzer, bir başka deyişle ağın güvenliğine katkıda bulunmakta ve işlemlerin doğrulanmasına yardımcı olmaktadırlar. Yukarıda bahsedilen Blockchain ağları gibi, BCH ağı da mininge katılan nodelara ödüller tahsis etmektedir. Fakat mining olmadan bir node çalıştırmaya ödül verilmemektedir.
Bitcoin Cash, blok boyutu artışlarını tercih eden bir Bitcoin çatalı olarak bilinmektedir. Bu nedenle BTC'den daha az işleme sahip olmasına rağmen nispeten büyük bir blok zinciri boyutu olan 194 GB'ye (10 Mayıs 2021 itibariyle) sahip olmaktadır.

Dash, Blockchain’in güvenliğini ve fikir birliğini sağlamak için çalışan ve kullanıcıların en az 1.000 DASH'i teminat olarak tutmasını ve en son Linux güncellemesini çalıştıran bir bilgisayara sahip olmasını gerektiren "masternode'ları" kullanmaktadır.
Bir masternode'un ana rolü, full Blockchain durumunun bir kopyasını barındırmak, varlık gönderme ve isim değiştirme gibi işlemlerin çözümünü kolaylaştırmaya yardımcı olmaktır. Minerlar gibi, masternodlara da ağa sağladıkları hizmet karşılığında ödüller verilmektedir. Dash'in resmi belgelerindeki talimatları izlenerek bir masternode çalıştırılabilmektedir.

Binance Smart Chain Nodeları, Blockchain’deki mevcut hesapların durumunu doğrulamakla görevlendirilmektedir. BSC operatörleri ağın tam bir kopyasına sahiptir ve gerekirse ağ tabanlı sorgulara yanıt vermektedir.

Chainlink nodelarının rolü, koruma ve güvenilirlikten ödün vermeden veri isteklerinin yerine getirilmesini sağlayarak protokolün oracle işlevini desteklemektir. Ayrıca, gerçek hayattaki verilerinin düzgün bir şekilde sağlandığından emin olarak akıllı sözleşmelerin işleyişini tamamlamaktadır.
Bir node oluşturmak için, kullanıcının on-chain ve off-chain veriler arasında köprü kuran bir yazılım, her veri sorgusunu denetleyen ve isteklerine yanıt veren bir oracle sözleşmesi çalıştırması gerekmektedir.

Nodelar, her katılımcıyı dürüst oldukları ve veri güvenilirliğini sağladıkları için bir Blockchain ağının çalışması için çok önemlidir. Çoğu Blockchain ağı, kullanıcıları çoğunlukla mining veya bahis gibi parasal ödüller yoluyla full nodeları çalıştırmaya teşvik etmek için yöntemler kullanmaktadır. Teşvikler ne olursa olsun, bir projenin geleceğine inandıkları için gönüllü olarak kendi full nodelarını kuran ve ellerinden geldiğince desteklemek ve korumak isteyen kullanıcılar da mevcuttur. Ancak, full bir node çalıştırmanın maliyet ve risk oluşturduğunu unutulmamalıdır. Çevrimçi olarak birden fazla kılavuz olmasına rağmen, bunları kurma süreci, Blockchain ve programlama ile alakası olmayanlar için çok teknik olabilmektedir. Temel olarak aslında her şey bu işe ne kadar zaman ve çaba harcanacağına bağlı olmaktadır.