loader image
WhatsApp Destek
Plasma

Ethereum kurucu ortağı Vitalik Buterin kısa süre önce Ethereum Blockchain’in şu anda mümkün olandan çok daha büyük veri kümelerini işlemesine yardımcı olacak bir ölçeklendirme altyapısı olan Plasma’yı duyurmuştur. Plasma ile geleceğin kripto para tarihçileri 2017’nin ikinci yarısını yansıtılacak ve bu dönemin teknolojiyi ilerletmek için ne kadar önemli olduğu anlaşılacaktır. Plasma’nın hangi sorunları çözdüğü ise aşağıdaki gibi açıklanmıştır.
Birkaç kelimeyle Plasma, Ethereum ağı için bir ölçeklendirme çözüm tekniği olarak tasarlanmıştır. Plasma'nın ana önerisi, Ethereum Blockchain’i (ana zincir) ile olabildiğince az etkileşime girecek bir yan zincirler altyapısı olarak çalışmaktır. Plazma altyapısı, ana zincirin tepesinde birçok “alt zincir” oluşturulacak şekilde hiyerarşik olarak düzenlenmiş bir Blockchain ağacı olarak işlev görecek şekilde tasarlanmıştır.
Plasma altyapısı, akıllı sözleşmeler ve Merkle Ağaçları kullanılarak oluşturulmuştur ve temelde Ethereum Blockchain’in daha küçük kopyaları olan sınırsız sayıda yan zincirin oluşturulmasını sağlamaktadır.
Alt zincirler, şirketlerin Plasma yapısını kendi bireysel ihtiyaçlarına göre kullanmasını mümkün kılan özelleştirilmiş bir akıllı sözleşme yürütmek üzere tasarlanmıştır. Bu nedenle, farklı kullanım durumları için farklı Plasma akıllı sözleşmeleri oluşturulabilir. Ana zincir tarafından sağlanan güvenlikten yararlanarak, Plasma, önceden belirlenmiş bir şekilde, belirli hedeflere (bu hedeflerin ana zincirle bağlantısı olması gerekmez) çok sayıda farklı alt zincirler yerleştirebilir. Bu nedenle, ana Ethereum blok zincirinin tıkanması daha az olasıdır.
Kısacası Plasma’nın Ethereum ağının verimliliğini arttırmayı amaçlayan zincir dışı bir çözüm olduğunu belirtmek mümkündür. Plasma bunu yapabilmek için ana zincirden iş yükünü alır ve daha küçük zincirlere yönlendirir. Bu sayede Ethereum ağının iş gücünü azaltmış olur. Bu konsept diğer Blockchain’lere de uygulanabilmektedir. Poon ayrıca, Lightning Network önerisinin savunucularından birisidir. Bu durum Ethereum Plasma ve Bitcoin Lightning Network arasındaki benzerliklerin bir açıklaması olabilir. Bu sistemler her ne kadar birbirlerine benzesede farklı kullanım alanları ve mekanizmalarının olduğu unutulmamalıdır.
Ethereum Plasma açık kaynaklı bir projedir ve GitHub üzerinden halka açık bir şekilde görüntülenebilmektedir. Daha ayrıntılı ve teknik bilgiler için, resmi Plasma teknik belgesini de incelenebilir. Proje hala geliştirmenin ilk aşamalarında olmasına rağmen, fikrin gerçekten ilginç olduğunu belirtmekte fayda vardır. Başarılı bir şekilde uygulanırsa Plasma, Ethereum ağının verimliliğini büyük ölçüde artırabilir. Ek olarak, ileride bir ölçeklendirme çözümüne ihtiyaç duyabilecek diğer Blockchain ağları için de yararlı bir başlangıç noktası olabilir.
Bununla birlikte, Plasma’nın tek başına bir proje olmadığını, farklı araştırma grupları veya şirketler tarafından farklı şekillerde uygulanabilen ölçeklenebilir uygulamalar oluşturmak için bir altyapı olduğu unutulmamalıdır.
Önemli Ölçeklendirme Sorunu
Kripto paranın gelecekteki gerçek dünya uygulaması ve fizibilitesi, teknolojinin ölçeklenebilirliğine bağlıdır. Herkes Bitcoin’e bağlanıp bir işlem başlatabilirken, ağın parayı doğrulaması ve göndermesi birkaç saat sürebilmektedir. Bu durum, kripto para birimlerinin mevcut kullanımlarıyla ilgili bir sorun olmamakla birlikte büyük ödeme işlemcileriyle rekabet etmek hala pratik olmamaktadır. Başlıca rakip olan VISA’nın kredi kartı işlem ağı, saniyede 2.000 işlemi gerçekleştirebilmektedir.
Bu gecikmeli işlem süresi, 2017’nin başlarında bir sorun haline gelmiştir. Birkaç etkili madenci ve madeni para sahibi, Segregated Witness’ın kısaltması olan SEGWIT adlı bir Blockchain’i “düzenlemesi”ni tartışmak için bir araya gelmiştir. Grup, büyük bir kaos veya üçüncü taraf manipülasyonu olmadan Blockchain’i değiştirmek için başarıyla oy kullanmıştır. Sonuç olarak ise, daha hızlı bir Bitcoin elde edilmiştir ancak görünürde net bir düzeltme olmadan diğer işlem çözümlerine kıyasla hala geride kaldığı noktalar olabilmektedir.
Diğer çözümler, Ethereum’un en son duyurusunda yaptığı gibi, kendileriyle ana kripto para birimi arasındaki boşluğu genişletmektedir.
Ethereum’a Giriş
Ethereum, Bitcoin’den tamamen farklı bir oluşum olarak çalışmaktadır. Ethereum, benzer bir teknoloji kullanıyor olsa da bir coinin gerçek değeri para biriminin gücü değil, bir uygulama platformu olarak statüsüdür. Ethereum’un akıllı sözleşmeler oluşturma yeteneği, muhtemelen yazılım endüstrisinin büyük bir parçası olacaktır, ayrıca Ethereum her gün yeni gelişmeler yayınlanmaktadır.
Ethereum, akıllı sözleşmeler oluşturmak, bunları uygulamak ve teşvik etmek adına sistemi kullanmak için harika olsa da, Bitcoin’in SEGWIT’ine benzer bir desteğe ihtiyacı olmaktadır. Ethereum ekibi, kurumsal fizibiliteye ayak uydurmak için Plasma gibi ek zincir üstü altyapıya ihtiyaç duyacağının bilincine sahiptir Ayrıca, bu özellikleri uygulamak için geniş kapsamlı değişiklikler yapabilirler. Bu noktada Plasma devreye girmektedir. Plasma, kök zincirindeki gereksiz verilerden kurtulacaktır. Akıllı sözleşmeleri kuruluşuna çok benzer şekilde ele alacak, ancak yalnızca tamamlanmış işlemleri halka açık Ethereum zincirine yayınlayacaktır. Bu yöntem, zincirin katılımcıları için muazzam miktarda işlem gücü ve bellek tasarrufu sağlayarak sistemin diğer katılımcıları ile etkileşimini daha ucuz hale getirmektedir. Ayrıca, merkezi olmayan uygulamaların biriktirme konusunda endişelenmeden çalışmasına izin verecek kadar işlemleri hızlandıracaktır.
Ethereum İçin Etkileri
Plasmanın piyasaya sürülmesi çok önemli bir fırsat ve fiyat rallisi için bir katalizör olabilir. Spekülasyon, son aylarda ve yıllarda kripto piyasalarına hakim oldu, ancak bireysel madeni para algoritmalarındaki farklılıklar artık büyük bir fiyat bilgilendiricisi konumundalar.
Bitcoin başlangıçta sahip olduğu kusursuz dijital para birimi çözümü için övülmüştür ancak şimdiye kadar Bitcoin’in harcanabileceği çok az yerin mevcut olduğu da göz ardı edilemeyen bir gerçektir. Tüm para birimlerinin en likit olanı şaşırtıcı bir şekilde likit işlem görmemektedir. Ayrıca, son zamanlarda binlerce altcoinin ortaya çıkması, tüm konseptin değerini düşürmektedir. Ethereum, akıllı sözleşmeler açısından Bitcoin için bir zorluk teşkil edebilmektedir. Ethereum yüksek bir potansiyele sahip olsa da, günümüzde hala bir Bitcoin’in %10’undan daha az dolar değerindedir.
Ethereum, tasarım gereği Bitcoin’den daha az eksik özelliklere sahip olsa da, diğer özellikleri çok daha fazla göreceli değer taşımaktadır. Bitcoin’in tek gerçek avantajı, piyasaya ilk çıkmış olmasıdır. Piyasa ile yakından ilgilenilmeye başlandığında, insanlar Ethereum’un geleceğe daha gerçekçi bir bakış sunduğunu görebilirler. Önümüzdeki yıllarda, işletmeler Ethereum üzerine kurulu akıllı sözleşme çözümlerini sistemlerine uygularken piyasa da bunu izleyecektir.
bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 123,043.97
ethereum
Ethereum (ETH) $ 4,505.92
bnb
BNB (BNB) $ 1,313.28
tether
Tether (USDT) $ 1.00
xrp
XRP (XRP) $ 2.88
solana
Solana (SOL) $ 222.29
usd-coin
USDC (USDC) $ 0.999978
staked-ether
Lido Staked Ether (STETH) $ 4,501.03
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.250334
tron
TRON (TRX) $ 0.337519
cardano
Cardano (ADA) $ 0.82568
wrapped-steth
Wrapped stETH (WSTETH) $ 5,473.91
wrapped-beacon-eth
Wrapped Beacon ETH (WBETH) $ 4,861.45
wrapped-bitcoin
Wrapped Bitcoin (WBTC) $ 122,975.95
chainlink
Chainlink (LINK) $ 22.12
ethena-usde
Ethena USDe (USDE) $ 1.00
figure-heloc
Figure Heloc (FIGR_HELOC) $ 0.996891
sui
Sui (SUI) $ 3.48
hyperliquid
Hyperliquid (HYPE) $ 46.51
stellar
Stellar (XLM) $ 0.38544
avalanche-2
Avalanche (AVAX) $ 28.39
wrapped-eeth
Wrapped eETH (WEETH) $ 4,858.58
bitcoin-cash
Bitcoin Cash (BCH) $ 580.12
weth
WETH (WETH) $ 4,505.74
hedera-hashgraph
Hedera (HBAR) $ 0.218988
litecoin
Litecoin (LTC) $ 116.85
leo-token
LEO Token (LEO) $ 9.64
binance-bridged-usdt-bnb-smart-chain
Binance Bridged USDT (BNB Smart Chain) (BSC-USD) $ 1.00
coinbase-wrapped-btc
Coinbase Wrapped BTC (CBBTC) $ 123,135.99
usds
USDS (USDS) $ 1.00
mantle
Mantle (MNT) $ 2.44
usdt0
USDT0 (USDT0) $ 1.00
shiba-inu
Shiba Inu (SHIB) $ 0.000012
crypto-com-chain
Cronos (CRO) $ 0.2028
the-open-network
Toncoin (TON) $ 2.75
whitebit
WhiteBIT Coin (WBT) $ 44.38
polkadot
Polkadot (DOT) $ 4.18
monero
Monero (XMR) $ 325.36
ethena-staked-usde
Ethena Staked USDe (SUSDE) $ 1.20
world-liberty-financial
World Liberty Financial (WLFI) $ 0.178084
uniswap
Uniswap (UNI) $ 7.85
okb
OKB (OKB) $ 221.57
dai
Dai (DAI) $ 0.999999
aave
Aave (AAVE) $ 281.00
bitget-token
Bitget Token (BGB) $ 5.70
pepe
Pepe (PEPE) $ 0.000009
ethena
Ethena (ENA) $ 0.543481
near
NEAR Protocol (NEAR) $ 2.96
aptos
Aptos (APT) $ 5.24
memecore
MemeCore (M) $ 2.11
aster-2
Aster (ASTER) $ 2.06
jito-staked-sol
Jito Staked SOL (JITOSOL) $ 274.29
bittensor
Bittensor (TAO) $ 334.38
ethereum-classic
Ethereum Classic (ETC) $ 19.20
story-2
Story (IP) $ 9.30
ondo-finance
Ondo (ONDO) $ 0.914757
blackrock-usd-institutional-digital-liquidity-fund
BlackRock USD Institutional Digital Liquidity Fund (BUIDL) $ 1.00
binance-peg-weth
Binance-Peg WETH (WETH) $ 4,506.27
binance-staked-sol
Binance Staked SOL (BNSOL) $ 239.13
usd1-wlfi
USD1 (USD1) $ 1.00
worldcoin-wld
Worldcoin (WLD) $ 1.19
c1usd
Currency One USD (C1USD) $ 1.01
paypal-usd
PayPal USD (PYUSD) $ 1.00
polygon-ecosystem-token
POL (ex-MATIC) (POL) $ 0.238766
internet-computer
Internet Computer (ICP) $ 4.46
jupiter-perpetuals-liquidity-provider-token
Jupiter Perpetuals Liquidity Provider Token (JLP) $ 5.82
arbitrum
Arbitrum (ARB) $ 0.426531
susds
sUSDS (SUSDS) $ 1.07
zcash
Zcash (ZEC) $ 138.26
pump-fun
Pump.fun (PUMP) $ 0.005938
kucoin-shares
KuCoin (KCS) $ 15.92
kaspa
Kaspa (KAS) $ 0.07611
rocket-pool-eth
Rocket Pool ETH (RETH) $ 5,153.38
gatechain-token
Gate (GT) $ 16.62
pi-network
Pi Network (PI) $ 0.238591
pudgy-penguins
Pudgy Penguins (PENGU) $ 0.031258
vechain
VeChain (VET) $ 0.022768
algorand
Algorand (ALGO) $ 0.219589
cosmos
Cosmos Hub (ATOM) $ 4.08
usdtb
USDtb (USDTB) $ 1.00
kinetic-staked-hype
Kinetiq Staked HYPE (KHYPE) $ 46.60
kelp-dao-restaked-eth
Kelp DAO Restaked ETH (RSETH) $ 4,750.86
flare-networks
Flare (FLR) $ 0.023121
render-token
Render (RENDER) $ 3.38
sei-network
Sei (SEI) $ 0.284374
stakewise-v3-oseth
StakeWise Staked ETH (OSETH) $ 4,749.28
bfusd
BFUSD (BFUSD) $ 0.99975
wbnb
Wrapped BNB (WBNB) $ 1,314.16
liquid-staked-ethereum
Liquid Staked ETH (LSETH) $ 4,860.59
hash-2
Provenance Blockchain (HASH) $ 0.032246
filecoin
Filecoin (FIL) $ 2.30
falcon-finance
Falcon USD (USDF) $ 0.996599
plasma
Plasma (XPL) $ 0.873754
sky
Sky (SKY) $ 0.066967
bonk
Bonk (BONK) $ 0.00002
tether-gold
Tether Gold (XAUT) $ 4,045.98
official-trump
Official Trump (TRUMP) $ 7.58
pancakeswap-token
PancakeSwap (CAKE) $ 4.35
lombard-staked-btc
Lombard Staked BTC (LBTC) $ 123,041.97
spx6900
SPX6900 (SPX) $ 1.59