loader image
WhatsApp Destek
Sansür Direnci-Censorship Resistance

Sansür deyince hepimizin aklına basın özgürlüklerine getirilen kısıtlamalar gelir. Hükümetin ya da kurumsal güçlerin müdahalesi ve kontrolü olmaksızın açıkça fikir beyan etme hakkının kripto para birimlerine uyarlanmış hali censorship-resistance yani “sansür direnci” olarak adlandırılmıştır.
Ekonomilerin nakitsiz ödemelere geçtiği ve tüketicilerin kredi kartları, mobil ödeme uygulamaları veya dijital bankacılık gibi yeni işlem yollarına erişebildiği günümüzde, benzeri görülmemiş bir finansal özgürlük çağında yaşadığımız düşünülmektedir. Ancak, Bitcoin gibi kripto para birimleri, yalnızca tüketici rahatlığının ve seçiminin ötesine geçen, daha önemli bir özgürlük anlayışını güvence altına almak için tasarlanmıştır.
Kişisel finansı yönetmek için hangi yöntem kullanılırsa kullansın merkezi bir otorite, bir banka veya bir fintech firması ile birlikte para birimini basan devlet işlemlerin üzerinde kontrol sahibidir.
Bu otoriteler, geleneksel para birimlerinin (fiat) kullanıcıları arasında aracı görevi görmektedir ve şüpheli buldukları işlemleri sansürleyebilir. Kara para aklama gibi mali suçların önlenmesi açısından doğru bir davranış olsa da aynı zamanda kullanıcıların özgürlüğünü ve varlıklarının üzerindeki bireysel kontrolünü azaltan bir durumdur.
Kripto Paralarda Sansür Direnci
Sansür direnci, bir kripto para birimi ağının belirli bir özelliğine işaret edebilir. Bu özellik, ağ üzerinde işlem yapmak isteyen herhangi bir tarafın, ağ protokolünün kurallarına uyduğu sürece bu işlemi yapabileceğini ima eder. Örneğin Bitcoin ağı herhangi bir kuruluşa ait değildir, bu nedenle de Bitcoin üzerindeki işlemleri sansürlemek neredeyse imkansızdır.
Ayrıca sansür direnci, bir ağ üzerinde bulunan ve işlemlerde değişiklik yapılmasını önleyen bir özellik de olabilir. Blok zincirinde bir işlem yapıldığında bu işlem binlerce node arasında yayılır ve dağıtılmış defterlere eklenir. Bir işlem deftere eklendikten sonra defterden çıkarılamaz veya işlem üzerinde bir değişiklik yapılamaz. Bu yüzden defterdeki işlemlere ve ağa değişmez (immutable) denilmektedir.
Blockchain Neden Sansürlenemez?
Bitcoin ve benzeri blok zinciri tabanlı para birimleri, merkeziyetsiz ve aracısız ağlar olarak tasarlanmıştır. Blockchainin merkeziyetsiz yapısı, herhangi bir şahsın veya otoritenin belirli bir işlemi sansürlemesini neredeyse imkansız hale getirmektedir. Sansür direncinin işleyişi, blok zinciri ağlarının teknik tasarımına ve işlemlerin tamamlandıktan sonra geri döndürülemez olmasını sağlamak için kriptografi kullanımına bağlıdır. Geri dönülmezlik için kullanılan ortak terim değişmezliktir. Toplumsal veya siyasi değişikliklerden bağımsız olarak, paylaşılan defterin geçmişi belirli bir gündeme veya kazanılmış çıkarlara uyacak şekilde geriye döndürülemez.
Bitcoin Ağı Sansürlenebilir mi?
Sansüre direnç, Bitcoin'in ana değerlerinden birisi olarak kabul edilir. Bu da hiçbir devletin, şirketin veya üçüncü tarafın sisteme müdahale edemeyeceği anlamına gelmektedir. Sansür direnci, ağı yöneten kuralların önceden belirlenmesi gerektiğini ve ne şekilde olursa olsun hiç bir şekilde bu kurallarda keyfi bir değişiklik yapılmaması gerektiğini savunmaktadır.
Yine de belirtmek gerekir ki Bitcoin ağındaki işlemleri sansürlemek tamamen imkansız değildir ancak bunu yapmak için çok fazla kaynağa ihtiyaç duyulacaktır. Bitcoin'in güvenlik modeli büyük ölçüde çoğunluk teorisine dayanmaktadır. Bu, teoride tek bir gücün % 51 saldırısı adı verilen bir senaryoda ağın kontrolünü ele geçirmek için yeterli hash oranı toplayabileceği anlamına gelir.
%51 saldırısının gerçekleşme ihtimali oldukça düşük olmakla birlikte imkansız değildir. Böyle bir saldırıda, saldırgan(lar) kendi işlemlerini tersine çevirebilir (çifte harcama olasılığını açabilir) ancak diğer kullanıcıların işlemlerini tersine çevirme yetkisine sahip olmaz. Bitcoin gibi büyük bir ağa %51 saldırısı olasılığı son derece düşüktür çünkü böyle bir müdahaleyi gerçekleştirmek için gereken kaynaklar, elde edilecek olası yasadışı kazançlardan daha maliyetli olabilir.
bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 122,607.85
ethereum
Ethereum (ETH) $ 4,476.34
bnb
BNB (BNB) $ 1,306.27
tether
Tether (USDT) $ 1.00
xrp
XRP (XRP) $ 2.87
solana
Solana (SOL) $ 221.24
usd-coin
USDC (USDC) $ 0.999882
staked-ether
Lido Staked Ether (STETH) $ 4,473.73
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.247901
tron
TRON (TRX) $ 0.336979
cardano
Cardano (ADA) $ 0.819003
wrapped-steth
Wrapped stETH (WSTETH) $ 5,442.55
wrapped-beacon-eth
Wrapped Beacon ETH (WBETH) $ 4,832.68
wrapped-bitcoin
Wrapped Bitcoin (WBTC) $ 122,270.76
chainlink
Chainlink (LINK) $ 21.97
ethena-usde
Ethena USDe (USDE) $ 1.00
figure-heloc
Figure Heloc (FIGR_HELOC) $ 0.996891
sui
Sui (SUI) $ 3.47
hyperliquid
Hyperliquid (HYPE) $ 46.20
stellar
Stellar (XLM) $ 0.38201
avalanche-2
Avalanche (AVAX) $ 28.26
wrapped-eeth
Wrapped eETH (WEETH) $ 4,830.15
bitcoin-cash
Bitcoin Cash (BCH) $ 578.73
weth
WETH (WETH) $ 4,480.00
hedera-hashgraph
Hedera (HBAR) $ 0.217579
leo-token
LEO Token (LEO) $ 9.66
litecoin
Litecoin (LTC) $ 116.45
binance-bridged-usdt-bnb-smart-chain
Binance Bridged USDT (BNB Smart Chain) (BSC-USD) $ 0.999134
coinbase-wrapped-btc
Coinbase Wrapped BTC (CBBTC) $ 122,624.85
mantle
Mantle (MNT) $ 2.44
usds
USDS (USDS) $ 1.00
usdt0
USDT0 (USDT0) $ 1.00
shiba-inu
Shiba Inu (SHIB) $ 0.000012
crypto-com-chain
Cronos (CRO) $ 0.200986
the-open-network
Toncoin (TON) $ 2.74
whitebit
WhiteBIT Coin (WBT) $ 44.27
polkadot
Polkadot (DOT) $ 4.13
monero
Monero (XMR) $ 322.76
ethena-staked-usde
Ethena Staked USDe (SUSDE) $ 1.20
world-liberty-financial
World Liberty Financial (WLFI) $ 0.175559
uniswap
Uniswap (UNI) $ 7.77
okb
OKB (OKB) $ 219.41
dai
Dai (DAI) $ 1.00
aave
Aave (AAVE) $ 278.08
bitget-token
Bitget Token (BGB) $ 5.68
pepe
Pepe (PEPE) $ 0.000009
ethena
Ethena (ENA) $ 0.53952
aptos
Aptos (APT) $ 5.25
near
NEAR Protocol (NEAR) $ 2.95
memecore
MemeCore (M) $ 2.07
aster-2
Aster (ASTER) $ 2.00
jito-staked-sol
Jito Staked SOL (JITOSOL) $ 273.46
bittensor
Bittensor (TAO) $ 333.64
ethereum-classic
Ethereum Classic (ETC) $ 19.12
ondo-finance
Ondo (ONDO) $ 0.908922
story-2
Story (IP) $ 9.12
blackrock-usd-institutional-digital-liquidity-fund
BlackRock USD Institutional Digital Liquidity Fund (BUIDL) $ 1.00
binance-peg-weth
Binance-Peg WETH (WETH) $ 4,462.60
binance-staked-sol
Binance Staked SOL (BNSOL) $ 237.86
usd1-wlfi
USD1 (USD1) $ 0.999892
worldcoin-wld
Worldcoin (WLD) $ 1.19
c1usd
Currency One USD (C1USD) $ 1.00
paypal-usd
PayPal USD (PYUSD) $ 1.00
polygon-ecosystem-token
POL (ex-MATIC) (POL) $ 0.237365
internet-computer
Internet Computer (ICP) $ 4.43
jupiter-perpetuals-liquidity-provider-token
Jupiter Perpetuals Liquidity Provider Token (JLP) $ 5.81
arbitrum
Arbitrum (ARB) $ 0.423726
susds
sUSDS (SUSDS) $ 1.07
zcash
Zcash (ZEC) $ 138.65
pump-fun
Pump.fun (PUMP) $ 0.00594
kucoin-shares
KuCoin (KCS) $ 15.92
kaspa
Kaspa (KAS) $ 0.075343
rocket-pool-eth
Rocket Pool ETH (RETH) $ 5,121.59
gatechain-token
Gate (GT) $ 16.62
pi-network
Pi Network (PI) $ 0.239688
pudgy-penguins
Pudgy Penguins (PENGU) $ 0.030984
vechain
VeChain (VET) $ 0.022606
algorand
Algorand (ALGO) $ 0.218585
cosmos
Cosmos Hub (ATOM) $ 4.07
usdtb
USDtb (USDTB) $ 1.00
kinetic-staked-hype
Kinetiq Staked HYPE (KHYPE) $ 46.39
kelp-dao-restaked-eth
Kelp DAO Restaked ETH (RSETH) $ 4,723.63
flare-networks
Flare (FLR) $ 0.023096
render-token
Render (RENDER) $ 3.36
sei-network
Sei (SEI) $ 0.282155
bfusd
BFUSD (BFUSD) $ 0.999657
wbnb
Wrapped BNB (WBNB) $ 1,308.64
stakewise-v3-oseth
StakeWise Staked ETH (OSETH) $ 4,723.53
hash-2
Provenance Blockchain (HASH) $ 0.033065
liquid-staked-ethereum
Liquid Staked ETH (LSETH) $ 4,835.66
filecoin
Filecoin (FIL) $ 2.29
falcon-finance
Falcon USD (USDF) $ 0.996233
plasma
Plasma (XPL) $ 0.87001
sky
Sky (SKY) $ 0.066447
bonk
Bonk (BONK) $ 0.00002
pancakeswap-token
PancakeSwap (CAKE) $ 4.43
tether-gold
Tether Gold (XAUT) $ 4,035.71
official-trump
Official Trump (TRUMP) $ 7.56
quant-network
Quant (QNT) $ 102.11
lombard-staked-btc
Lombard Staked BTC (LBTC) $ 122,179.74